یکی از شایعترین سرطانها میباشد که در صورت تشخیص سریع، شانس درمان موفقیت آمیز بیمار بسیار زیاد میشود. سرطان سینه از یک سلول آغاز میشود. سلولها که کوچکترین اجزای ساختمانی موجود زنده در بدن هستند در محدوده قوانین مشخص رشد میکنند اما سلولهای سرطانی بسیار سریعتر از بقیه سلولهای سالم رشد میکنند و تا جایی رشد میکنند که سلولهای سالم را هم نیز تخریب میکنند و این سلولهای سرطانی رشد خود را نمیتوانند قطع کنند. این وضعیت میتواند ارثی باشد یا عوامل دیگر در ایجاد بی نظمی سلولها تاثیر بگذارند.
اگرعلائم سرطان سینه نادیده گرفته شوند میتواند خطرناک باشد و باعث متاستاز (انتقال به بخشهای دیگر بدن) شود. به همین دلیل در صورت مشاهده علائم باید آنها را جدی گرفت. از هر هفت زن یک نفر در طول عمر به سرطان پستان مبتلا میشود.
اغلب، در مرحله اولیه، تومور در غده پستانی به هیچ وجه خود را نشان نمیدهد، اما در بیشتر موارد، سرطان را میتوان در مراحل اولیه تشخیص داد. حدود 70 درصد از تمام تومورهای سینه توسط خود زنان یافت میشود، بنابراین معاینه صحیح غدد پستانی از اهمیت بالایی برخوردار است. زمان مناسب برای انجام معاینه 5-7 روز پس از پایان قاعدگی است.
علائم سرطان سینه زنان در مراحل ابتدایی
- تغییر شکل در نوک سینه
- دردی که تا بعد از عادت ماهانهی بعدی از بین نرفته باشد
- تودهی تازهای که تا بعد از عادت ماهانهی بعدی از بین نرود
- ترشحات شفاف، قرمز، قهوهای یا زرد از نوک یکی از سینهها؛قرمزی، تورم، خارش پوست، حساسیت در پوست یا جوش که دلیلی برایش وجود ندارد
- تورم یا توده در اطراف استخوان ترقوه یا زیر بازوها
- تودهی سفت با گوشههای نامنظم احتمالی بیشتری دارد که تودهای سرطانی باشد.
علائم سرطان سینه در مراحل بعدی
- تورفتگی یا برگشت نوک سینه به داخل
- بزرگ شدن یکی از سینهها
- فرورفتگی در سطح سینهها
- تودهای قدیمی که بزرگتر شده است
- بافت پوست به شکل پوست پرتقال درآمده باشد
- کاهش وزن بیدلیل
- بزرگ شدن تودههای غدد لنفی زیربغل
- رگ قابل دیدن روی سینه
داشتن یک یا تعداد بیشتر از این علائم به معنی این نیست که به سرطان سینه مبتلا هستید. برای مثال ترشح از نوک سینه میتواند ناشی از عفونت باشد. اگر هر یک از علائم بالا را مشاهده کردید برای معاینه به پزشک تان مراجعه کنید.
انواع سرطان سینه
• سرطان مجرایی
در این نوع سرطان سینه سلول های سرطانی فقط داخل مجرای سینه رشد می کنند. با لمس سینه خود اگر احساس کردید که توده ای در سینه وجود دارد و یا از نوک سینه مایعی غیر از شیر خارج شد حتما به پزشک مراجعه کنید. ۸۰ تا ۹۰ درصد کسانی که مبتلا به سرطان سینه می شوند از این نوع می باشند.
• سرطان لوبولی
با جمع شدن شیر مادر دراین لوبول ها و ایجاد توده سفت و تورم، تغییر در ظاهر سینه جزء علائم این سرطان میباشد و تشخیص این نوع سرطان از طریق نمونه برداری از بافت سینه می باشد.
• سرطان التهابی
در این نوع از سرطان سینه ظاهر سینه ملتهب میشود بصورتی که موجب قرمزی و ورم سینه میشود.
تشخیص سرطان سینه
شروع سرطان سینه با سایر انواع سرطان متفاوت است. این بیماری که در مراحل اولیه علائم زیادی ایجاد نمیکند، تشخیص زودهنگام را دشوار میکند. از آنجایی که این بیماری تا مراحل پیشرفته علائم واضحی از خود نشان نمیدهد، برای تشخیص بیماری در مراحل اولیه، لازم است زنان به طور منظم غربالگری پستان را انجام دهند. این اسکنها باید با معاینه فیزیکی (توسط پزشکان مجرب در پستان)، سونوگرافی پستان در زنان زیر 40 سال و معاینه فیزیکی سونوگرافی و ماموگرافی در زنان بالای 40 سال انجام شود. در سنین 40 تا 50 سالگی انجام ماموگرافی هر 2 سال یکبار و برای افراد بالای 50 سال سالانه توصیه میشود. افزودن روش تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MR) به روشهای تشخیصی در ساختارهای پستانی با سینه متراکم و سفتی منتشر، تشخیص را آسانتر میکند.
بیوپسی
برای این آزمایش، بافت یا مایعات را از سینه میگیرند. برای بررسی اینکه آیا سلولهای سرطانی وجود دارند، آنها را زیر میکروسکوپ بررسی میکنند و اگر سلولهای سرطانی وجود داشته باشند، از چه نوعی هستند.
روش های رایج عبارتند از:
آسپیراسیون با سوزن ظریف: این برای تومورهایی است که دسترسی به آنها آسان است یا کیستهایی که ممکن است با مایع پر شوند.
بیوپسی با سوزن مغزی(Core) : در این نوع از سوزن تلسکوپی بزرگتر برای برداشتن یک تکه بافت استفاده میشود.
بیوپسی جراحی باز: با مداخله جراحی، کل تومور به همراه بافت سینه مجاور برداشته میشود.
بیوپسی غدد لنفاوی: بیوپسی با سوزن یا برداشتن برخی از غدد لنفاوی زیر بغل برای مشاهده اینکه آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر.
بیوپسی با هدایت تصویر: برای هدایت سوزن بیوپسی از تصویربرداری استفاده میشود.
سرطان سینه چگونه درمان می شود؟
بسته به مرحله بیماری، ویژگی های بیمار و سلامت عمومی، گزینه های درمانی ممکن است شامل یک یا چند مورد باشد: جراحی، پرتودرمانی، هورمون درمانی، شیمی درمانی یا درمان هدفمند
درمان سرطان سینه می تواند به روشهای موضعی و عمومی صورت گیرد.از درمان های موضعی می توان به جراحی و پرتو درمانی اشاره کرد. و از درمان های عمومی می توان به هورمون درمانی، شیمی درمانی، درمان بیولوژیک اشاره کرد. در برخی موارد نیز از هردو روش استفاده می شود.از رایج ترین شیوه های درمان جراحی می باشد که در آن یا توده سرطانی یا کل بافت پستان برداشته می شود.
در روش پرتو درمانی (رادیو تراپی) از امواج پرانرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می شود. این روش معمولا می تواند قبل یا بعد از عمل جراحی صورت گیرد. همچنین وقتی توده بزرگ باشد و با عمل جراحی قابل برداشت نباشد از پرتو درمانی استفاده می شود.
در روش شیمی درمانی از داروهای ضدسرطان استفاده می شود که معمولا به صورت ترکیبی از چند دارو استفاده می شود.این داروها به حالت تزریقی یا خوراکی استفاده می شوند که در هردو ماده شیمیایی به جریان خون وارد و به کل بدن می رود.
درهورمون درمانی معمولا از دو هورمون استروژن و پروژسترون استفاده می شود که این دو نمی گذارند سلولهای سرطانی هورمون مورد نیازشان را دریافت کنند و از بین می روند.
درمان بیولوژیک به سیستم ایمنی بدن برای مقابله با توده سرطانی کمک می کند. به این صورت که معمولا از ماده هرسپتین که نوعی پادتن است و در آزمایشگاه ساخته می شود، استفاده می شود و به ورید تزریق می شود. این روش یا به تنهایی یا همراه شیمی درمانی صورت می گیرد.
انواع روش های جراحی
ماستکتومی ساده
در این روش کل بافت و نیپل برداشته میشود. غدد لنفاوی و غدد کوچک باقی میمانند. این روش زمانی مناسب است که سرطان، غدد لنفاوی را درگیر نکرده است و یا پستان جهت کاهش خطر ابتلا به سرطان به عنوان پیشگیری برداشته میشود.
ماستکتومی رادیکال تغییریافته
در این روش کل بافت پستان به همراه نیپل و غدد لنفاوی زیر بغل برداشته میشود. عضله دیواره سینه دست نخورده میماند. این روش زمانی مناسب است که سرطان invasive باشد.
ماستکتومی رادیکال
در این روش کل بافت و نیپل و غدد لنفاوی زیر بغل به همراه عضله دیواره سینه برداشته میشود. این روش فقط زمانی توصیه میشود که سرطان عضله دیواره سینه را درگیر کرده باشد.
ماستکتومی با حفظ پوست
در این روش پوست نیپل و آرئول و نیز محیطی که دچار سرطان شده برداشته میشود ولی جهت انجام بازسازی و ترمیم، پوست اضافه باقی گذاشته میشود. در صورتی که سلولهای سرطانی نزدیک پوست بوده باشند یا اگر جهت ترمیم آن بخواهند صبر کنند این روش توصیه نمیشود.
جراحی ترمیمی
بعد از جراحی ماستکتومی، بازسازی بگونه ای که ظاهر طبیعی دوباره برگردد را جراحی ترمیمی یا بازسازی پستان گویند.